Erzurum Kongresi kararları, maddeleri ve önemi (Kısaca)

Erzurum Kongresi, Türk tarihinin en önemli olaylarından biri olarak kabul edilmektedir. Toplanış amacı bakımından bölgesel olsa da alınan kararlar açısından ulusal bir kongredir. Peki, Erzurum Kongresi ne zaman yapıldı? Erzurum Kongresi kararları, maddeleri ve önemi nedir? Bu konu hakkında bilinmesi gerekenleri kısaca derledik. 

Erzurum Kongresi ne zaman yapıldı?

Erzurum Kongresi, 23 Temmuz 1919-7 Ağustos 1919 tarihleri arasında yapılmıştır. Erzurum Kongresi, Mustafa Kemal' in sivil olarak katıldığı ilk çalışmadır. Mustafa Kemal kongre başkanı seçilmiştir. Mustafa Kemal ve Rauf Orbay'ın delege seçilebilmesi için Cevat Dursunoğlu ve Kazım Yurdalan delegelikten istifa etmiştir. 

Erzurum Kongresi, toplanış amacı bakımından bölgesel aldığı kararlar açısından ulusal bir kongredir. Bu kongreye 63 delege katılmıştır. Kongreyi Şark vilayetleri (Doğu Anadolu ), Trabzon Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, Kars İslam Şurası düzenlemiştir.

Kongre sonunda başkanlığını Mustafa Kemal' in yapacağı 9 kişiden oluşan yasama ve yürütme yetkilerine sahip 1. TBMM açılana kadar görev yapacak olan temsil heyeti kurulmuştur. Erzurum kongresini toplayan kişi ise Kazım Karabekir olmuştur. 

Erzurum Kongresi'nin kararları

⦁ Ulusal sınırlar içinde vatan bir bütündür ve bölünemez. 

Yorumu: İlk defa bu madde ile milli sınırlardan bahsedilmiştir. Bu karar aynı şekilde Misak-ı Milli' de de kabul edilmiştir. 

⦁ Manda ve himaye kabul edilemez. 

Yorumu: Bu madde ile ilk defa mandacılık reddedilmiş ve tam bağımsızlık hedeflenmiştir. Ayrıca bu madde dış politikaya yönelik bir karar olmuştur. 

⦁ Kuvay-i Milliye'yi etkin, milli iradeyi hakim kılmak esastır. 

Yorumu: Ulusal bağımsızlık ve ulusal egemenlikten bahsedilmiştir. 

⦁ Ulusal sınırlarımızda gözü olmayan devletlerden dış yardım alınabilir. 

Yorumu: Kurtuluş Savaşı sırasında en çok desteği resmi olarak Rusya vermiştir. 

⦁ Ulusal güçler, padişah ve saltanat makamını düştüğü bu durumdan kurtaracaktır.

Yorumu: Saltanat yanlıları milli mücadeleye çekilmek istenmiştir. 

⦁ Hristiyanlara sosyal dengemizi bozucu ayrıcalıklar verilmeyecektir. 

Yorumu: Azınlıklara verilen haklara tepki gösterilmiştir.

⦁ Kapalı halde bulunan Osmanlı Mebusan meclisi derhal açılacaktır. Ülke genelinde seçimler yapılacak ve hükümet bu yolla denetlenecektir. 

Yorumu: Amaç; Damat Ferit Paşa hükümetinin yaptığı faaliyetlerin denetlenmesidir. 

⦁ Milli bir hükümet kurulacaktır. 

Yorumu: İlk defa Osmanlı hükümetinden ayrı bir hükümet kurulması kararı alınmıştır.