İbn-i Haldun kimdir? İbn-i Haldun'un kısaca hayatı

İbn-i Haldun kimdir? İbn-i Haldun'un eserleri nelerdir? İbn-i Haldun'un sosyolojiye katkıları nelerdir? İbn-i Haldun'un tarih anlayışı nedir? İşte İbn-i Haldun hakkında kısaca bilgi.

İbn-i Haldun kimdir?

İbn-i Haldun, 1332 yılında Tunus'ta dünyaya gelmiştir. Eğitimli bir aileye mensuptu. Ailesi uzun yıllar boyunca İspanya'da yaşamış, daha sonra Tunus'a yerleşmiştir.

Küçüklüğünden itibaren iyi bir eğitim almıştır. Din, matematik, tarih, hukuk, felsefe ve mantık dersleri aldı.

Hayatı boyunca çeşitli hükümdarların yanında görev yapmıştır. Tunus'ta devlet idaresinde çalıştıktan sonra Fas'a gitti. Burada, devleti yönetenlerin aynı zamanda dini lider olmasına itiraz ettiği için iki yıl hapis yattı.

Fas'ın ardından İspanya'ya gitti. Ünlü devlet adamlarıyla ilişkiler kurdu. 1382 yılında hacca gitti. Devlet yönetimindeki işlerinin ardından çeşitli araştırmalar üzerine yoğunlaştı. Mısır'da bulunan El-Ezher Üniversitesi'nde dersler verdi. İbn-i Haldun, 1406 yılında hayatını kaybetti.

İbn-i Haldun'un sosyolojiye katkıları 

İbn-i Haldun, Batılı yazarlar tarafından "tarihin felsefesini yapan" kişi ve "sosyolojinin öncüsü" olarak tanımlanmakta. [1]

İbn-i Haldun, çağdaş sosyoloji ile benzer olan birçok fikri içeren eserler üretti. Toplumun bilimsel olarak incelenmesine, ampirik araştırmaya ve toplumsal fenomenlerin nedenini aramaya bağlı kaldı. Çeşitli toplumsal kurumlara (örneğin siyaset ve ekonomi) ve onların birbirleriyle ilişkilerine büyük önem verdi. [2]

İbn-i Haldun'un tanınmasını sağlayan en önemli eseri, Kitabu'l İber adlı kitabına yazdığı giriş mahiyetindeki Mukaddime'dir.

İbn-i Haldun'un tarih anlayışı 

İbn-i Haldun'a göre tarih, yalnızca geçmişte yaşananları aktaran bir bilim dalı değildir. Tarihi olayların nedenlerine ve detaylarına bakılması gerektiğini belirtmiştir.

İbn-i Haldun'a göre insan, sosyal bir varlıktır. Bu sebeple de toplum içinde yaşamaya mecburdur.

İbn-i Haldun, iklim koşullarının insanların karakterleri ve sosyal yaşantısı üzerinde etkili olduğunu savunur. Uygarlığın gelişmesi için en uygun iklimin aşırı soğuk ya da sıcak değil ılıman iklim olduğunu ifade etmiştir.

İbn-i Haldun'un eserlerinden bazıları

  • Mukaddime
  • Kitabu'l İber
  • Lubab'ul-Muhassal
  • Şifau's-Sail li-Tehzibi'l-Mesail
  • Kaside-i Bürde şerhi

Kaynakça

[1] Prof. Dr. Ayferi Göze, Siyasal Düşünceler ve Yönetimler, 16. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık, 2016, s.99
[2] George Ritzer, Jeffery Stepnisky, Sosyoloji Kuramları, 1. Baskı, Ankara, De Ki Basım Yayım, 2014, s.4

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Aşık Veysel'in kısaca hayatı, eserleri

Mimar Sinan'ın hayatı (Kısa-özet bilgi)

Mehmet Akif Ersoy'un Kısaca Hayatı