Faşizm Nedir? Kısa Bilgi


Faşizm, 1919 ve 1945 yılları arasında İtalya'da Mussolini'nin yönettiği hareketin yani Fascismo'nun karşılığıdır. Mussolini faşizm içim bir cümleyle şöyle yazmıştır: "Faşizm harekettir ve düşüncedir." 

İtalya'da Mussoli'nin yönettiği faşist hareket kendi iddiasına göre, bütün toplumu tek bir ortak çıkar ve tek bir ortak amaçla bir kitle olarak kenetlemek yolundaydı. Bunun sonucunda devlet hükümetin, hükümet de lider Mussolini'nin kişisel yönetimi içinde erimişti. Faşizm, ayrıca Hitler Almanyasında "Nasyonal Sosyalizm" kılığında görüldüğü gibi, İspanya ve Porketiz'de de değişik biçimlerde ortaya çıkmıştır.

Mussolini, "Faşizmin Siyasal ve Sosyal Doktrinleri" adlı, Gentile'in bir taslağına dayandırdığı makalesinde; faşizmin, bencil kişinin liberal-demokratik inanç ve düzenine karşı çıkarak devletin, kendini düşünmeyen idealine bağlılığını ortaya koyduğunu öne sürmüştü. Faşizm sosyalizme de karşıydı; çünkü sosyalizm sınıf çatışmasını öğütlüyordu; oysa faşizm bütün toplumu tek bir ortak çıkar ve tek bir ortak amaçla kitle-millet olarak kenetlemek, birleştirmek yolundaydı. 

Askeri hamleler, hatta savaş faşizme göre makbuldü, çünkü bunlar ulusal hisleri kuvvetlendiriyor ve insanları daha büyük bir "bütün" için yani kitle için fedakarlığı teşvik ediyordu.

Daha hafif metafizik deyimle, devletin bu yüceltilişi, hükümetin de yüceltilişini gerektiriyordu. Bunun sonucu olarak İtalya'da hükümet de lider veya Duce Benito Mussoli'nin kendi kişisel yönetimi içinde erimişti.

FAŞİZM VE NAZİZM'İN FARKI

Faşizm kelimesi, sadece Mussolini'nin inanç ve hareketi için değil, fakat çok kere aşağı yukarı benzer nitelikler taşıyan diğer totaliter hareketler, özellikle Nasyonel Sosyalizm, yani Nazizm için de kullanılır. Ancak, Faşizm ile Nazizm arasında bazı önemli farklar vardır. Nazizm, millet kavramı yerine ırka veya volka inanırdı. 

KAYNAK

Milliyet gazetesi, 25.05.1968, s.2, Maurice Craston, Çeviren: Cendan Selek Ataoy

BENİTO MUSSOLİNİ KİMDİR?

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Aşık Veysel'in kısaca hayatı, eserleri

Mimar Sinan'ın hayatı (Kısa-özet bilgi)

Mehmet Akif Ersoy'un Kısaca Hayatı