Atatürk ve Mussolini


Atatürk'ün Mussolini İtalyasına karşı izlediği siyaset daima kuşkulu olmuştur. Mussolini'nin emperyalist politikası, emperyalizme karşı ilk ve en güçlü savaşı vermiş olan Atatürk'ün görüşlerine uymuyordu. Ona göre Mussolini iyi bir hükümet adamı, fakat kötü bir devlet adamıydı. İkinci Cihan Savaşı'nın sonu Atatürk'ün ne kadar doğru düşündüğünü ortaya koydu. İşte İtalya'nın emperyalist devresine ait İsmail Hakkı Tekçe'den bir hatıra:

Sık sık İtalyan gemilerinin asker ve mühimmat yüklü olarak denize açıldığı haberi gelirdi. Bu gemilerin nereye gittikleri, nereye hangi saatte vardıkları hakkında bilgi almadan Atatürk yatağına girmezdi. Çok kere sabahın ilk saatlerine kadar sofra başında gelecek haberi beklerdi. Memleketin mukadderatının nöbetçisiydi. Bir gün Mussolini'nin bir balkondan İtalyan gençliğine hitaben yaptığı konuşmanın tercümesini getirdiler. Mussolini İtalyan gençliğine denizaşırı imparatorluk vaadinde bulunuyordu. Atatürk hemen Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Beyi çağırdı ve şu direktifi verdi:

- Derhal Vasıf'a (Vasıf Çınar) emir vereceksin. Mussolini'den bir mülakat isteyecek. Belki bu mülakatı altı ay, üç ay veya 24 saat sonra alacak. Ama muhakkak alacak. Mülakatın tarihi tespit edilir edilmez sen de aynı tarih ve saatte İtalyan elçisini çağıracaksın. İkiniz de; Vasıf Mussolini'ye, sen elçiye şu soruyu soracaksınız: 'Falanca sarayın balkonundan İtalyan gençliğine vadedilen denizaşırı imparatorlukta Türkiye hedef midir?' Vasıf kat'iyetle Mussolini ile konuşacak. Sorunun cevabını kendisinin ağzından alacak. Müsteşarından değil...

Mussolini mülakat tarihini hemen verince Tevfik Rüştü Bey de İtalyan elçisini çağırdı. Roma'dan gelen cevapta Vasıf Bey, Mussolini'nin kendisine kesin teminat verdiğini ve 'Namusum üzerine söylüyorum ki, Türkiye bizim hedefimiz değildir!' dediği bildiriliyordu.

KAYNAKÇA 

Hasan Pulur, Milliyet gazetesi, Muhafızı Atatürk'ü Anlatıyor, 21.11.1968

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Aşık Veysel'in kısaca hayatı, eserleri

Mimar Sinan'ın hayatı (Kısa-özet bilgi)

Mehmet Akif Ersoy'un Kısaca Hayatı