Enver Paşa ve Mustafa Kemal Atatürk



Enver Paşa, Türkiye'de bir dönem öne çıkan bir isimdi. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin kurucuları ve önde gelen kişilerindendi. 23 Ocak 1913 günü Talat Bey ve bir grup İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesi ile birlikte Bab-ı Ali Baskını'nı gerçekleştirdi; iktidarın İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne geçmesini sağladı. Birinci Dünya Savaşı'na Almanların yanında girilmesinde öncü rol oynamış; fakat savaşın yenilgi ile sonuçlanması üzerine önce Almanya'ya ardından da Rusya'ya gitmişti. Yeni bir hedefi vardı: "Turan Devleti". Fakat 4 Ağustos 1922'de Bolşevik Ruslarla giriştiği bir çatışmada şehit oldu.

Enver Paşa, Milli Mücadele sırasında Türkiye'de değildi. Birtakım çevreler, Mustafa Kemal Atatürk'ün yerine Milli Mücadele'nin başına onun geçmesi için uğraştı. Fakat başarılı olamadılar.Enver Paşa son derece iyi yetişmiş bir askerdi; tıpkı Mustafa Kemal Atatürk ve Kazım Karabekir gibi.

Enver Paşa'nın Mustafa Kemal'le ilişkisi merak edilen bir konudur. Aralarında bir dönem rekabet olduğu sıkça anlatılır. Tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı Cumhuriyet'in İlk Yüzyılı(1923-2023) adlı kitabında, Mustafa Kemal Atatürk ile Enver Paşa arasındaki ilişki konusunda şu yorumu yapmakta: 
Bir taraf Enver'in, diğer taraf Mustafa Kemal'in kıskandığını söylüyor. Fakat dik kafalı ve eleştiren zabitin sevilmemesi genel bir durumdur. Enver Paşa'nın Gelibolu müdafaası sonrası, Harp Mecmuası'na Mustafa Kemal'in fotoğrafının konulmasını istemediği doğrudur.
... Ama şunu da unutmamak lazım: Enver Paşa, Mustafa Kemal'in şahsında, savaşmaktan yana olmayan kimseleri istemiyor. Yani 'Savaşa girmeyelim, bekleyelim, bize saldırırlarsa saldırırız, talim gören ordumuzla onlara karşı koyacak gücümüz var...' görüşünde olanlara karşı, 'Savaşa girelim çünkü girmezsek İngiltere ve Rusya bizi parçalayacak!' fikrini savunuyor.(1)

(1) İlber Ortaylı ve İsmail Küçükkaya, Cumhuriyet'in İlk Yüzyılı(1923-2023), Timaş Yayınları, İstanbul 2012, s.39

Yorumlar

  1. Adsız10 Haziran 2013 23:49

    Okudugum ve arastirdigim kaynaklardan cikardigim su ki Ataturk ve Enver pasa o donemin iki ezeli rakibi idi enver pasanin dini ve milli dusuncesini ortaya koyan biri iken Ataturk ise dini milli duyguyla yanyana tutmakda sakinca bulurdu nitekim her ikiside Turkiye'nin menfaati icin kafa agirttiklari inkar edilemez yanliz su da ayri bir gercek enver pasa Ataturk'un basarilarini gormemezlikden gelmis boyuna surgune yollamisdir Edirne'nin geri alinmasinda Gelibolu kolordusunun oncu birligi
    basinda yer alan Ataturk'un basarisini orppas etmek
    icin ataseaskeri olarak nu basarida adinin anilmamasi icin arkadasi Fethi Okyar ile birlikte
    surgune yolladi inkar edilemez

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Aşık Veysel'in kısaca hayatı, eserleri

Resim
Aşık Veysel Unutulmaz halk ozanı Aşık Veysel kimdir, eserleri nelerdir? İşte Aşık Veysel'in kısaca hayatı, eserleri ve edebi kişiliği. Aşık Veysel'in hayatı Aşık Veysel, 25 Ekim 1894 tarihinde Sivas 'ın Sarkışla ilçesine bağlı Sivrialan Köyü'nde dünyaya geldi. Babası çiftçilikle uğraşan Ahmet Bey, annesi ise Gülizar Hanım'dır. Yedi yaşında çiçek hastalığına yakalanarak her iki gözünü de kaybetti. Veysel'in iki kız kardeşi de aynı hastalıktan dolayı hayatını kaybetmişti.  Veysel'in küçük yaşta iki gözünü de kaybetmesine tüm aile çok üzülür. Babası, bir uğraş olması için ona saz getirdi ve her gün halk ozanlarının şiirlerini okudu. Saz çalmayı babasının arkadaşı Çamşıhlı Ali Ağa'dan öğrendi. Sazını öylesine sevmişti ki yanından bir an olsun ayırmıyordu.  Esma adında bir kızla evlendi. Bu evliliğinden kısa bir süre sonra anne ve babasını kaybetti. İkinci çocuğunu ise on günlükken kaybetti. Daha sonra Esma tuttukları hizmetçiyle birlikte kaçtı.
Read more »

Mimar Sinan'ın hayatı (Kısa-özet bilgi)

Resim
Mimar Sinan Mimar Sinan kimdir? Mimar Sinan'ın eserleri nelerdir? Osmanlı Devleti'nde 49 yıl boyunca başmimarlık görevinde bulunan Mimar Sinan'ın kısaca hayatı ve eserleri. Mimar Sinan hayatı kısaca Mimar Sinan, 1489 yılında Kayseri'nin Ağırnas köyünde hayata gözlerini açtı. 1511 yılında devşirme olarak İstanbul'a geldi ve Yeniçeri Ocağı'na alındı. Bu süreçte çok sayıda sanat eserini yakından inceleme fırsatı yakaladı.  Yavuz Sultan Selim 'in Çaldıran Savaşı ve Mısır seferine katıldı. Mısır'da bulunduğu sırada buradaki sanat eserlerini inceledi. Daha sonraki yıllarda düzenlenen Belgrad, Rodos ve Mohaç Meydan Muharebesi'ne katıldı. Mohaç Meydan Muharebesi'ndeki başarısından dolayı terfi etti.  Kanuni Sultan Süleyman döneminde düzenlenen Boğdan seferine katıldı. Prut Nehri'nden ordunun geçebilmesi için köprü kurulması gerekmiş, ancak bataklık nedeniyle bir türlü başarılı olunamamıştı. Damat Çelebi Lütfi Paşa tarafından görevlendirilen M
Read more »

Mehmet Akif Ersoy'un Kısaca Hayatı

Resim
Mehmet Akif Ersoy , 20 Aralık 1873 tarihinde İstanbul'un Fatih ilçesinde dünyaya geldi.  Babası "İpekli Hoca" olarak tanınan Tahir Efendi, annesi ise Şerife Hanım'dır. Babası ona "Ragif" adını vermiş, ancak yakın çevresi "Akif" ismiyle seslenmiştir. D ini eğitimini babasından alan Akif, öğrenimine Emir Buhari Mahalle Mektebi 'nde başladı. Buradan mezun olduktan sonra sırasıyla Fatih Merkez Rüştiyesi ,  Mülkiye İdadisi   ve Halkalı Baytar Mektebi 'nde eğitim gördü. Akif, gittiği tüm okullarda başarısıyla diğer öğrencilerden sivrilmişti. Mehmet Akif Ersoy İlk şiirlerini, Mülkiye İdadisi 'nde öğrenimini sürdürdüğü sırada kaleme aldı. Bu okuldaki öğretmenlerinden biri de ünlü edebiyatçı Muallim Naci 'ydi. Muallim Naci, daha o yaşlarda Akif'teki yeteneği fark etmiş ve " Bu çocukta gördüğüm cevheri, kimsede görmedim " demişti. Bir süre bayraktarlık yaptıktan sonra bu görevini bırakaraktı. "Sırat-ı Müstakim"
Read more »