ATATÜRK'ÜN HAYATI / Özet-Kısa Bilgi

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, 1881 yılında Selanik'te doğdu. Doğum günü konusunda net bir bilgi yoktur. Fakat, Milli Mücadele'nin kıvılcımını yakmak için gittiği Samsun'a ayak bastığı günü, 19 Mayıs'ı, doğum günü olarak kabul etmiştir. Babası Ali Rıza Efendi, annesi ise Zübeyde Hanım'dır. 1888 yılında babası, 1924 yılında da annesi vefat etti.

Asıl adı Mustafa'dır. "Kemal" adını nasıl aldığına dair çeşitli söylentiler mevcut. Bunlardan en öne çıkanı, askeri okulda okuduğu yıllarda hocasının olgun davranışlarından ötürü bu ismi taktığıdır.

Okula, Şemsi Efendi Mektebi'nde başladı. Bu okulun ardından Selanik Mülkiye Rüştiyesi'ne kaydoldu. Fakat kısa bir süre sonra bu okulu bıraktı; Manastır Askeri İdadisi'ne girdi. Bu okulu ikincilikle bitirdi. Daha sonra sırasıyla Mekteb-i Harbiye-i Şahane ve Erkan-ı Harbiye Mektebi'ne girdi; bu okullardan başarılı bir dereceyle mezun oldu.

1904 yılında Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle orduya katıldı. İlk görev yeri Şam'da bulunan Beşinci Ordu'ydu. Burada, Mustafa Cantekin ve birkaç arkadaşıyla birlikte "Vatan ve Hürriyet" adlı gizli bir cemiyet kurdu. Bu cemiyetteki arkadaşları "İttihat ve Terakki Cemiyeti"ne katılınca kendisi de bu cemiyete üye oldu.

20 Haziran 1907'de Kolağası rütbesiyle Üçüncü Ordu'ya tayin oldu. 22 Haziran 1908'de Rumeli Doğu Bölgesi Demiryolları Müfettişliği'ne atandı. Bir süre sonra 31 Mart ayaklanmasını bastıran Hareket Ordusu'nda kurmay başkanı oldu.

İtalya'nın Trablusgarp'ı işgale girişmesi üzerine zaman kaybetmeden bölgeye gitti. Buradaki yerel halkı İtalyanlara karşı savaşmak üzere örgütledi. Bu sırada Balkan Savaşları patlak verdi ve İstanbul'a dönmek zorunda kaldı.

24 Kasım 1912'de Bahr-i Sefit Boğazı Kuvayi Mürettebesi Hareket Şubesi Müdürlüğü'ne atandı. 27 Ekim 1913'de Sofya Askeri Ataşeliği'ne atandı. Bir süre sonra yarbaylık rütbesine yükseldi.

Birinci Dünya Savaşı'nın başlamasının ardından (20 Ocak 1915'de) Tekirdağ'daki 19. Tümenin Komutanlığı'na atandı.

8 Mayıs 1915'de Arıburnu kuvvetleri komutanı olarak verdiği emir şu şekildeydi: "Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler ve komutanlar kaim olabilir."

8 Ağustos günü Anafartalar Grup Komutanlığı'na tayin edildi ve burada büyük başarılar kazandı. 1916'da 16. Kolordu Komutanlığı'na atandı. 6 ve 7 Ağustos'ta Rus işgalindeki Muş ve Bitlis'i kurtardı. Buradaki başarılarının ardından 5 Temmuz 1917'de Yıldırım Orduları Grubu emrindeki 7. Ordu Komutanlığı'na atandı. 7 Kasım 1918'de Yıldırım Orduları Grubu kaldırıldı ve Mustafa Kemal Paşa, Harbiye Nezareti emrine alındı. İstanbul'a geldi ve burada çeşitli görüşmeler gerçekleştirdi.

19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıktı; buradan Kurtuluş Savaşı'nı başlattı. Kurtuluş Savaşı başarıyla sonuçlandıktan sonra, 16 yıl cumhurbaşkanı oldu. 10 Kasım 1938 günü hayata gözlerini yumdu.

NOT: Mustafa Kemal Atatürk'ün hayatını kısa bir şekilde anlatmak oldukça güç. Bu yüzden hayatına dair birtakım gelişmelere burada yer vermedik; sadece ön plana çıkan gelişmeleri aktardık.